Kontakt Lens Sözlüğü
Kontakt lensler de geçen bazı terimlerin anlamları kullanıcılarda merak uyandırdığı ve terimlerin anlamlarının bilinmesi adına ayrıntılı olarak şu şekilde açıklayabiliriz.
Lens Nedir: Gözün kırma problemlerini düzeltmek amacıyla gözlüğe alternatif olan, kornea öz bölgesine takılan merceklere denir.
Base curve (bc) degeri nedir: Lensin temel eğrisine denir. Diğer değimle lens bombesi diye de geçmektedir.
Dia nedir: Lensin çapını ifade etmektedir yani lensin bir ucundan diğer ucuna mm olarak bilirtilmektedir.
Siferik (sph) değer nedir: Uzak ve yakın görme kusurlarını ifade eden astigmatsız lenlerdeki değerdir.
Adisyon nedir: Uzak ve yakın gözlük diyoptirileri arasındaki farka adisyon denir.
Aks nedir: Astigmatizma derecesine denir. Bu aks değeri ile gözünüzün hangi derece de olduğu ölçülür. Aks değeri 0 ila 180 derece arasında bulunur ve kontakt lenslerde 10’ar derece olarak artar.
Pupilla nedir: Gözün iris kısmının ortasında bulunan boşluğa denir. Görevi ise ışığın retina üzerine düşmesini sağlamaktadır.
İris nedir: İnce ve kasılabilen bir zardan oluşan ve saydam tabakayla göz merceği arasında bulunan ve göze rengini veren tabakaya denir.
Göz merceği nedir: Uzak ve yakın nesneyi net görmeyi sağlayan ve operasyonla gözün içine yerleştirilen merceğe denir.
Afaki göz nedir: Gözde lensin bulunmaması durumuna denir. Kalıtsal bir bozukluk nedeni ile ameliyatla alınması durumudur.
Akıllı lens nedir: Kişilerde görüntüyü uzak, yakın ya da orta mesafeye ayıran merceklere denir. Ancak akıllı lensler kornea yüzeyinde bir problem yoksa takılabilmektedir.
Multifokal / bifokal lens nedir: Presbiyobi ile ilgili odaklanma sorunu olan 40 ile 45 yaşlarında kişilerin başına gelen göz rahatsızlıklarının giderilmesi adına tasarlanmış lenslere denilmektedir.
Miyop nedir: Yakın mesafedeki nesneleri net ancak uzaktaki nesnelerin bulanık görüldüğü bir göz kusurudur.
Hipermetrop nedir: Göze gelen ışınların retinanın arkasında odaklanması sonucu oluşan bir göz hastalığıdır. Uzağı görebilirken yakındaki nesnelerin görünemediği bir hastalıktır.
Prebiopi nedir: Genellikle 40 yaş üzeri kişilerde yaşa bağlı olarak yakını görememe durumunun ortaya çıktığı bir göz hastalığıdır.
Astigmat nedir: Kornea ya da göz merceği kavisinin normal şekilde olmamasıyla bulanık görmenin yaşandığı ve sıkça görülen bir göz hastalığıdır. Işık göz geldiğinde anormal kavisleme sebebiyle görüntüyü retina doğru algılayamaz ve net olmayan bir görüntü olmasına neden olan rahatsızlıktır.
Ambliyopi nedir: Göz temelliği olarak da bilinen bir göz hastalığıdır. Donuk göz anlamına gelen hastalık erken yaşlarda sağlıklı görme gelişiminin sağlanamaması durumudur. Gözlerden birinin net görememesinden kaynaklanan bir hastalıkdır.
Anizometropi nedir: İki gözün objeleri farklı boyutlarda görmesi sonucu olan bir göz rahatsızlığıdır. Bir nesneyi bir göz büyük görürken diğer göz küçük gördüğü bir hastalıktır.
Asferik lens nedir: Yüksek diyoptrili sferik bir lens optik eksene paralel gelen tüm ışınları tek bir noktaya odaklayamaz. Demet halinde odak noktasında kesiştiği duruma denir.
Emetropi nedir: Uzak bir nesnenin göz merceğinde nötr ya da rahat bir durumda keskin odakta olduğu görüş durumuna denir.
Glokom nedir: Göz içi basıncının siniri tahrip edecek kadar yükselmesi nedeniyle ortaya çıkan görme kaybı hastalığıdır.
Göz tembelliği: Gözde ya da görme yollarında bilinen bir hastalık olmadığı durumlarda görmenin engellenmesi ya da iki göz arasındaki etkileşim sonucu ortaya çıkan genellikle tek gözde görülen ancak nadir de olsa iki gözde de görme azlığının ortaya çıktığı duruma denir.
Günlük kullan-at lensler: Günlük kullanılan lensler temizlenme veya solüsyonda bekleme derdi olmayan ve gün sonunda atılan merceklere denir. Kullanımı oldukça pratiktir.
İntraoküler lens: Katarakt veya miyopi tedavisinde göz implente esilen merceğe denilmektedir. Katarakt ameliyatı sırasında doğal merceğin çıkarılarak implante edilmesiyle oluşan merceğe denir.
Katarakt nedir: Göz bebeğinin arkasında bulunan ve görmeyi sağlayan doğal merceğin saydamlığını kaybetmesiyle giderek matlaşmasına sebep olarak görüntünün buğu şeklinde görülmesi durumudur.
Keratakonüs nedir: Saydam tabaka olan korneanın ileri derece miyp ve astigmat ile beraber incelme ve sivrileşmesiyle oluşan ve en çok görülen bir göz hastalığıdır.
Konjonktivit nedir: Toplumda kırmızı göz hastalığı olarak bilinen ve şeffaf dokunun ve göz kapaklarının iltihaplanması durumuna konjonktivit denilmektedir.
Kontakt lens nedir: Gözz kusurlarının düzeltilmesi için gözlük yerine tercih edilen merceklere denir. Esnek bir yapısı olmasından dolayı çok dikkatlice bakılmadığı sürece lensin varlığı belli olmamaktadır.
Kornea nedir: Gözü dış etkenlerden korumak, ışığı odaklamak ve gözün ön kısmında yer alan saydam ve eğimli dokuya denir. Kornea ve lens dış ortamdan gelen ışığı etkili bir şekilde retinaya odaklanmasını sağlayan önemli bir dokudur.
Göz kuruluğu nedir: Genelde yaşlılarda görülen bir durum olsa da her yaşta görülen bir durumdur. Gözyaşının yetersiz kaldığı durumlarda göz nemlenmesi ve ıslak kalmasının yetersiz kaldığı zaman göz kuruluğu meydana gelmektedir.
Lensin oksijen geçirgenliği: Lens hammaddesindeki oksijen moleküllerinin hangi derece de geçtiğini ifade eden bir terimdir.
Progresif kontakt lens nedir: Farklı çaplarda kademeli olarak artan ve kırma gücü özelliğine sahip çok yönlü lenslere denir. Bireyler yakın, uzak ve orta mesafedeki nesneleri görebilmek için lenslerin farklı kısımlarında bakmasına ve hatlar arasında sürekli görüş alanı sağlamasına yarar.
Renk körlüğü nedir: Bir bireyin merkezinde olması gereken pigment molekülün olmaması ya da az olması durumunda oluşan bir göz hastalığıdır. Bu hastalar çeşitli renkleri ayırt edemezler. Kırmızı, yeşil ya da mavi renklerden birini ya da hepsini ayırt edemediğinde ortaya çıkan bir hastalıktır.
Retina nedir: Gözün arka iç duvarını kaplayan, ışığa karşı duyarlı görme hücreleri ve sinir liflerinden oluşan ağ tabakasına retina denir.
Strabismus (şaşılık) nedir: Gözün önlenemeyen kaymasına denir. Gözler yanlış pozisyonda bulunmasına ve farklı noktalara bakmasına neden olan şaşılık durumudur.
Terapötik lens nedir: Gözde bulunan yaraların iyileşmesi ve gözü korumak için kullanılan lenslere denilmektedir. Göz tedavisi sırasında uygun ilaç tedavisi ile kullanılmaktadır. Bu tür lensler daha iyi geliştirimiş olmasından dolayı göz için oldukça etkili ve acısız koruma ve kaplama sağlayan lensler olarak karşımıza çıkmaktadır.
Torik lens nedir: Birbirine dik iki yönde farklı optik güce ve odak uzunluğuna sahip lenslere denilmektedir. Mercek yüzeylerinin biri küresel iken diğeri ise kapak şeklindedir. Bu iki mercek birbirinin kombinasyonu şeklinde görev yapmaktadır.
Diyabetik retinopati nedir: Şeker hastalarına bağlı olarak körlüğün meydana gelmesine denir. İnsülün salınımı ve insülün etkisinin yetersizliği sonucu kan şekerinin artması ile oluşan metabolik bir hastalıktır.
Retina ödemi nedir: Maküler ödem santral retinayı etkileyen önemli bir hastalıktır. Sıvı ve protein birikintileri toplanması ödem kist oluşumuna sebep olmaktadır. Bu retina ödemi ileri derece olduğunda merkezi görme sisteminin bozulmasına neden olan bir hastalıktır.
Göz içi basıncı nedir: Toplumda genellikle göz tansiyonu olarak bilinen bir hastalıktır. Göz içi basıncının sıklıkla yükselmesi göz sinirinin hasarına yol açmaktadır. Bu da zamana görme alanının daralmasına neden olmaktadır.
Uveit-uveit nedir: Gözün uvea tabakasının iltihaplanmasına denir. Gözün iç kısmını tutan bir hastalık olması nedeniyle görme kaybına yol açmaktadır.
Çift görme nedir: Görme ekseni normal insanlarda paralel olmaktadır. Ancak görme ekseninin bozulması sonucu ortaya çıkmaktadır. Tek gözü ile tek gören hasta çift gözle baktığında çift görme durumudur. Göz kaslarında, göz sinirlerinde ya da beyinde oluşan bir hastalık sonucu ortaya çıkmaktadır.
Fotofobi nedir: Işık hassasiyeti olarak bilinmektedir. Parlak ışıkların gözleri etkileyerek acı vermesi durumuna denir. Genel de migreni olan hastalarda oldukça fazla hissedilir.